Lá Khôi Tía (cây khôi nhung) tác dụng tốt cho người đau dạ dày

Mô tả cây lá khôi

Khôi tía là cây thân mềm, mọc thẳng, có thể cao tới đầu người
Lá dài, mặt trên màu xanh, mặt dưới màu tím và có lông nhỏ mịn nên còn được gọi là cây khôi nhung.

Phân loại lá khôi

Có 2 loại cây Khôi khác nhau là: Khôi tía và khôi trắng

– Khôi tía: Như môt tả của chúng tôi ở trên
– Khôi trắng: Hai mặt lá đều màu xanh, mặt dưới không có màu tím

Tên khác:

Cây độc lực, Đơn tướng quân, Khôi nhung, Khôi tía.

Tên khoa học:
Ardisia sylvestris Pitard, họ Đơn nem

Phân bố:
Ở nước ta cây khôi tía mọc hoang hóa nhiều nơi, chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Nhiều nhất là ở một số tỉnh như Lạng Sơn, Thanh Hóa, Lào Cai, Yên Bái…
Do có tác dụng điều trị bệnh viêm loét dạ dày rất hay, nhu cầu bệnh nhân dùng làm thuốc là rất lớn nên hiện nay nhiều hộ gia đình đã tiến hành nhân giống và trồng cây khôi tía để làm dược liệu.
Chúng tôi chưa thấy công ty quốc doanh trồng đại trà loài cây này, hiện nay diện tích trồng chủ yếu là nhỏ lẻ do các hộ gia trồng tự phát.

Bộ phận dùng làm thuốc

Bộ phận dùng làm thuốc của Cây khôi là : Lá

Thành phần hoá học: Tanin và glucosid.

Thành phần hoá học: Tanin và glucosid.

Công dụng của lá khôi tía

• Điều trị đau dạ dày, viêm loét dạ dày, hành tá tràn
• Tác dụng trung hòa, làm giảm tiết acid dịch vị trong dạ dày
• Phục hồi viêm loét bên trong dạ dày, giúp vết viêm dạ dày sớm liền

Cách dùng, liều lượng lá khôi
Theo kinh nghiệm dân gian: Bệnh nhân viêm loét dạ dày có thể dùng độc vị khôi tía vẫn có hiệu quả tốt. Liều dùng 30g ~ 40g lá khô hãm với 1 lít nước sôi, hãm trong thời gian khoảng 20 phút cho nước thuốc ngấm ra là có thể dùng được.

Nước khôi tía dùng trước bữa ăn khoảng 15 phút, sử dụng hiệu quả nhất vào buổi sáng sớm.

Bài thuốc dân gian điều trị bệnh từ lá khôi tía
Bài thuốc nam điều trị bệnh viêm dạ dày (bao tử) đã được người dân địa phương huyện Ngọc Lặc – Thanh Hóa dùng làm thuốc từ rất lâu đời. Dựa vào hiệu quả của bài thuốc dân gian này, hội đông y tỉnh Thanh Hóa đã kết hợp lá khôi cùng gia giảm một số vị thuốc khác để điều trị cho bệnh nhân viêm loét dạ dày. Kết quả cho thấy bài thuốc cho hiệu quả rất cao, thành phần các vị thuốc trong bài thuốc này gồm:

Thành phần:

Lá khôi tía……………….. (30g)
Lá Bồ công anh ………(20g)
Lá Khổ sâm ………….. (10g)
Cách dùng:

Các vị thuốc đem rửa sạch
Đun với 1,5 lít nước, đun sôi và duy trì thời gian sôi nhỏ lửa khoảng 15 phút cho thuốc ngấm
Dót nước thuốc uống trước bữa .ăn khoảng 15 đến 20 phút, hiệu quả nhất là uống vào buổi sáng khi còn đói.
Lưu ý: Theo Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi, uống liên tục 10 ngày sau đó nghỉ 3 ngày, duy trì xoay vòng cách trên cho tới khi khỏi hẳn thì thôi.

Hiệu quả:

Bài thuốc trên của hội đông y Thanh Hóa cho hiệu quả rất cao, thời gian điều trị ngắn. Theo chúng tôi được biết, chỉ cần sử dụng bài thuốc trên trong thời gian khoảng 2 tuần người bệnh đã giảm hẳn các triệu chứng đau bụng, đầy hơi, khó tiêu.

Dùng hết 1 tháng có tới gần 90% bệnh nhân hết hẳn các triệu chứng của bệnh dạ dày, chỉ cần củng cố thêm khoảng 1 tháng thuốc nữa là bệnh nhân có thể khỏi bệnh hoàn toàn mà không cần dùng tới thuốc Tây.

Nhiều địa phương khác cũng sử dụng lá khôi tía làm thuốc

– Ở Lạng Sơn, Yên Bái cùng với cây dạ cẩm thì lá khôi tía cũng là một trong những phương pháp điều trị viêm dạ dày được người dân Lạng Sơn sử dụng từ rất lâu.
– Trong dân gian người Mường Hòa Bình có một bài thuốc Dạ Khôi Thảo điều trị bệnh đau dạ dày rất hiệu quả, trong đó thành phần chính là Lá khôi.
– Ngoài dùng làm thuốc điều trị viêm dạ dày, lá khôi còn dược người dân một số vùng miền sử dụng làm thuốc để điều trị bệnh ngoài da, mẩn ngứa.

Có thể khẳng định lá khôi tía là một thảo dược quý hiếm, cần được bảo tồn vào phát triển bởi

– Cây khôi tía là loại cây thân mềm, khá cao lớn
– Khẳng sinh phát triển chậm
– Gieo giống bằng hạt, trong khi hạt khô tía không nhiều, nhân giống rất khó
– Nhu cầu sử dụng lớn, trong khi nguồn dược liệu tự nhiên có hạn
– Tình trạng khai thác bừa bãi khiến trữ lượng khô tía ngoài tự nhiên suy giảm nghiêm trọng

Rất mong thời gian tới nhà nước, các cơ quan ban ngành có sự quan tâm hơn nữa tới loại dược liệu quý hiếm này. Ghóp phần phát triển hơn nữa ngành dược liệu còn rất non trẻ của nước nhà, ghóp phần hội nhập quốc tế.